Şeker İnsülin Çeşitleri ve Özellikleri
İnsülin, diyabet (şeker hastalığı) tedavisinde kullanılan ve kan şekerini düzenlemeye yardımcı olan bir hormondur. İnsülin çeşitleri, etki sürelerine ve başlangıç hızlarına göre sınıflandırılır. İşte yaygın olarak kullanılan insülin türleri ve özellikleri:
- Hızlı Etkili İnsülinler: Bu tür insülinler enjeksiyondan sonra 15 dakika içinde etki göstermeye başlar ve 1-2 saat içinde pik (en yüksek) seviyeye ulaşır. Etkisi genellikle 2-4 saat sürer. Öğünlerden hemen önce kullanılır ve kan şekerindeki ani yükselmeleri kontrol altına almak için idealdir. Örnekler arasında insülin lispro, insülin aspart ve insülin glulisin bulunur.
- Kısa Etkili İnsülinler: Enjeksiyondan yaklaşık 30 dakika sonra etki göstermeye başlar, 2-3 saat içinde pik yapar ve etkisi 3-6 saat sürer. Genellikle öğünlerden 30 dakika önce uygulanır. Regüler insülin bu grubun en bilinen örneğidir.
- Orta Etkili İnsülinler: Bu insülinler enjeksiyondan 2-4 saat sonra etkisini göstermeye başlar, 4-12 saat içinde pik seviyeye ulaşır ve etkisi 12-18 saat sürebilir. Genellikle günde bir veya iki kez uygulanarak bazal (temel) insülin ihtiyacını karşılamak için kullanılır. NPH insülin bu kategoride yer alır.
- Uzun Etkili İnsülinler: Enjeksiyondan birkaç saat sonra etki göstermeye başlar, sabit bir seviyede çalışır ve pik yapmaz. Etkisi 24 saate kadar sürebilir, bu da günde bir kez uygulanarak gün boyu temel insülin ihtiyacını karşılamasına olanak tanır. İnsülin glarjin ve insülin detemir bu gruba örnektir.
- Çok Uzun Etkili İnsülinler: Etkisi 24 saatten fazla süren bu insülinler, enjeksiyondan birkaç saat sonra etki göstermeye başlar ve gün boyu sabit bir etki sağlar. İnsülin degludec bu türün yaygın bir örneğidir.
- Karışım İnsülinler: Bu insülinler, hızlı veya kısa etkili bir insülin ile orta veya uzun etkili bir insülini bir arada içerir. Örneğin, NPH/regüler karışımlar veya analog karışımlar bulunur. Bu, hem öğün sonrası kan şekeri artışlarını hem de bazal ihtiyacı tek bir enjeksiyonla karşılamayı amaçlar.
Önemli Uyarılar
İnsülin tedavisi, bireyin ihtiyaçlarına göre bir sağlık uzmanı tarafından kişiselleştirilmelidir. İnsülin türleri, dozajları ve uygulama zamanları, kan şekeri seviyelerine, yaşam tarzına ve diyabet tipine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Yanlış kullanım, hipoglisemi (düşük kan şekeri) veya hiperglisemi (yüksek kan şekeri) gibi ciddi sorunlara yol açabilir. Bu nedenle, bir doktor veya diyabet eğitimcisinin rehberliğinde hareket etmek çok önemlidir. İnsülin enjeksiyonları genellikle cilt altına yapılır ve dozaj, kan şekeri ölçümlerine göre ayarlanır. |
.webp "İnsülin Direnci Belirtileri ve Tedavisi")
