İnsülin direnci, pankreastan salınan insülin hormonunun yağ, kas ve karaciğer gibi kan şekeri kullanan dokulara şekerin kullanılması ve alınmasını sağlayan bir hormondur. İnsülin direnci, dokularda insülinin etkisini azaltarak şekerin dokular tarafından kullanılması, alınması ve yakılmasını zorlaştırır. Bu durum, pankreasın daha fazla insülin üretmesine neden olur. Yani pankreas daha fazla çalışarak, daha fazla insülin üretmeye başlar. Bu, vücutta açlığa ve daha fazla yemek yemeye sebep olarak kısır bir döngüye neden olur. İnsülin rezervinin azalması, hipertansiyon, obezite ve ateroskleroz gibi kronik hastalıkların oluşumuna zemin hazırlar. İnsülin direncinin toplum içinde artması, teknoloji alanındaki gelişmelerle bağlantılıdır. Ulaşımda araçların kullanılması, masa başı çalışmalar, bilgisayar ve televizyon karşısında uzun zaman geçirilmesi vücuttaki yağ oranını artırmakta ve insülin direncine zemin hazırlamaktadır. İnsanların kalorisi yüksek hazır gıdaları tüketmesi rahatsızlığın oluşmasını hızlandırmaktadır.

İnsülin direncinin oluşması sağlıksız beslenme koşullarından, hareketsiz yaşam tarzından ve genetik yatkınlık sonucunda meydana gelir. En sık yaşanma sebebi genetik yatkınlık olsa da günümüzdeki beslenme koşullarının hazır gıdalardan oluşması ve kişilerin daha az hareket ederek yaşamlarını sürdürmesi nedeniyle, insülin direnci toplumu yaygın olarak etkileyen bir sorun haline gelmiştir.

İnsülin direnci bulunan kişiler kilo vermekte zorluk çekerler. Bu sorunu yaşayan kişiler daha fazla acıkır ve çabuk yorulurlar. Bunun yanında sabırla yapılan beslenme programı ve düzenli spor yapma gibi etkinlikler insülin direncinin kırılmasına neden olur. Bu kişiler hayat boyu diyetlerine ve fiziksel aktivitelerine dikkat etmelidir.

Bu belirtiler, rahatsızlığın en belirgin özellikleridir. Kişilerin kilo verememekten yakınması ve kilolarından şikâyetçi olması, insülin direnci başta olmak üzere bununla ilişkili hastalıklar açısından taranmalıdır.

Yapılan araştırmalar, insülin direncinin kanser ve obezite arasındaki ilişkiyi ortaya koymuştur. Aynı zamanda kalın bağırsak, pankreas, yemek borusu, safra yolları, yumurtalık, rahim, tiroit, prostat ve lenf kanseri riskini artırdığı bilinmektedir. Şeker hastalığı, lipid yüksekliği, karaciğer yağlanması, hipertansiyon, inme ve polikistik over gibi hastalıklar üzerinde de etkisi bulunmaktadır. En son araştırmalarda, insülin direncinin Alzheimer ile bağlantısı olduğu da saptanmıştır.

Hastalığın tedavisi için öncelikle insülin direncine yol açan etkenlerin belirlenmesi ve tanınması gereklidir. Yaşam tarzında değişiklik, düzenli egzersiz programı, kalori harcaması, vücutta bulunan yağ oranının düşürülmesi ve sağlıklı beslenme koşullarının oluşturulması önemlidir. Kişilerde sağlıklı beslenme ve egzersiz programlarının uygulanmasıyla insülin direnci %60 oranında iyileştirilebilmektedir. Bu aşamada ilaç tedavisiyle destekleyici çalışmalar yapılabilir. Ancak tek başına ilaç tedavisi, insülin direncini tedavi etmez. Kişilerin düzenli bir şekilde spor yapması durumunda insülin direncinin olmaması beklenir. Bu durumda, rahatsızlığı yaşayan kişilerin genetik açıdan taranması gerekmektedir.