İnsülin Direnci Sendromu, modern yaşamın getirdiği yaygın sağlık sorunlarından biridir. Özellikle hareketsiz işlerde çalışan bireylerde daha sık görülen bu sendrom, ülkemizde de giderek artan bir yaygınlık göstermektedir. İnsülin direnci sendromu, vücutta şeker ve insülin dengesizliği sonucu meydana gelir. Bu dengesizlik, kan yağlarındaki artış ve bel çevresinde yağlanma gibi belirtilere yol açar. Masa başında çalışan, düzensiz beslenen ve yoğun stres altında olan kişiler bu sendromdan daha fazla etkilenmektedir.

İnsülin direnci sendromu, yaş ilerledikçe kalp ve şeker hastalığına yakalanma olasılığını artıran bir durumdur. Bu sendrom ortaya çıkmadan önce, risk faktörlerini ortadan kaldırmak önemlidir. İnsülin direnci, bozulmuş glukoz kullanımı, hipertansiyon, kötü kolesterol artışı, iyi kolesterol azalması, karın çevresi şişmanlığı ve yemek sonrası kan yağlarının yüksekliği gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Şeker hastalığı olmaksızın insülin direnci sendromuna sahip kişilerde, kalp damar hastalıklarının görülme sıklığı daha fazladır.

İnsülin direnci sendromunun sıklığı yaş ve vücut ağırlığıyla doğru orantılıdır ve toplumlara göre değişkenlik gösterebilir. Amerika Birleşik Devletleri'nde, 20 yaş ve üzeri kişilerde insülin direnci sendromu sıklığı %27 olarak belirlenmiştir ve kadınlarda daha fazla artış gösterdiği saptanmıştır. Ülkemizde, 2004 yılında yapılan METSAR araştırma sonuçlarına göre, insülin direnci sendromu sıklığı %35 olarak saptanmıştır. Bu araştırmaya göre, kadınlarda %41.1, erkeklerde ise %28.8 oranında insülin direnci sendromu görülmüştür. Bel çevresi sınırları erkeklerde 102 cm, kadınlarda 88 cm olarak belirlenmiştir. Kabul edilen sınır 94-88 cm olduğundan, insülin direnci sendromu için bel çevresi oranı gittikçe yükselmektedir. Ailesinde kilo fazlalığı, tansiyon yüksekliği, kan yağlarında dengesizlik gibi sorunlar olan kişilerde ve çevresel faktörlerin etkisiyle bu sendromun gelişmesi kaçınılmazdır. Modern hayatın getirdiği hareketsiz yaşam ve yüksek kalorili beslenme, sendromun ortaya çıkmasında önemli etkenlerdir.

İnsülin direnci sendromunun en yaygın kabul edilen tanımlama kriterleri şunlardır:

Bu kriterlerden herhangi üçünün kişide bulunması, insülin direnci sendromu olarak kabul edilir. Diyabet Federasyonu'nun açıklamasına göre, bu üç kriterden birinin mutlaka bel çevresi şişmanlığı olması gerekmektedir.

İnsülin direncinin en etkili tedavi yöntemi, önlem almaktır. Hastalığın hiçbir belirtisi olmayan kişilerde erken yapılan laboratuvar tetkikleri, bu kişilerin insüline karşı dirençli bir vücuda sahip olduğunu gösterebilir. Bu durumda yapılacak işlemler şunlardır:

Düzenli yapılan fiziksel aktiviteler, insülin direnci sendromunu düzeltir ve kan şekeri, kan yağları, kan basıncını kontrol altına alır. En uygun ve etkili tedavi yöntemi, kilo vermek, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersizdir.