İnsülin direnci düşüklüğünü anlamak için öncelikle insülinin ne olduğunu bilmek gereklidir. İnsülin, kas, yağ ve karaciğer gibi kan şekerini kullanan dokulara şekerin alınması ve kullanılmasını sağlayan, pankreastan salınan bir hormon türüdür. Dokuların içinde insüline direnç varsa, şekerin dokulara alınması ve kullanılması zorlaşır. Bu durum, fazladan insülin salınmasına neden olur. Pankreas, fazladan insülin salgılayarak şekerin dokular aracılığıyla kullanılmasını sağlamak için fazla mesai yapar. Çok salınan insülin, açlık hissine, fazla yeme ve atıştırmaya neden olarak bir kısır döngü oluşturur. Bu durum hem insülin rezervini azaltır hem de kanda dolaşan yüksek insülin düzeyi obezite, hipertansiyon, ateroskleroz gibi kronik hastalıkların ortaya çıkmasına uygun bir ortam hazırlar.

İnsülin direnci olan bireyler, hızlı acıktıkları için sık ara öğünler ve glisemik indeksi düşük besinlerle beslenmeleri uygundur. Üç ana öğün ve üç ara öğün yapılabilir. Ancak insülin direnci olmayan normal bireylere bu yeme tarzı önerilmez. Sağlıklı beslenmek için üç öğün, bu öğünlerden birisi meyve öğünü olabilir, tercih edilebilir. Örneğin, sabah kahvaltısı, öğle yemeği, akşam meyve öğünü (bir ya da iki porsiyon meyve). Akşam yemeğinin yer aldığı toplumumuzda, akşam yemeği daha hafif olmak koşuluyla öğle ile akşam yemeği yer değiştirebilir. Beslenme programı oluştururken bireyin yaşam tarzı, işi, alışkanlıkları, ağırlığı, insülin direnci durumu gibi birçok faktöre dikkat edilmelidir, başka bir deyişle beslenme programı kişiye özgü olmalıdır. Herkese aynı diyet programı öneriliyorsa, bunun başarı şansı fazla değildir.

Yemeğinizi yedikten kısa bir süre sonra, gıdalar bağırsaklarda parçalanarak şeker parçalarına dönüştürülür, emilip kana karışır. Kandaki şekerin kas, karaciğer, beyin ve yağ dokusunda kullanılması gereklidir. Bu dokuların şekerden enerji olarak yararlanabilmeleri için insülin hormonuna ihtiyaç vardır. Pankreastan salgılanan bu hormon, kan şekerinin dengelenmesi ve hücrelerin şekeri kullanmasında önemli bir rol oynar. Karaciğerin glikoz (şeker) üretimini azaltır, kas ve yağ dokusu aracılığıyla kandan çekilen şeker miktarını artırır.

Düzenli spor yapmak ve kilo vermek, insülin direncini kıran en önemli faktörlerdir. Düzenli ve sistematik spor yapan bireylerde insülin direnci, nadir genetik hastalıklar dışında genellikle görülmez. Spor yaparken dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Yeterli kalp hızı artışına ulaşılmalı, hareketler arasında gereğinden fazla mola verilmemeli ve kişiye uygun spor yapılmalıdır. Beslenmede olduğu gibi egzersiz de kişiye özgü olmalıdır.

Özellikle son yıllarda, ofislerde oturarak çalışan ve egzersiz yapma imkanı bulamayan bireylerde insülin direnci çok sık görülmektedir. Bu tabloya iş yerindeki stresi de eklediğimizde, kaçınılmaz durumlar ortaya çıkar. Stres, hormonlarda sorun yaratan ve bu nedenle kilo alımına yol açan bir etkendir.