Nph insülin nedir ve nasıl kullanılır?

NPH insülin, orta etki süreli bir insülin türüdür ve diyabet (şeker hastalığı) tedavisinde yaygın olarak kullanılır. "NPH" kısaltması, "Nötr Protamin Hagedorn" anlamına gelir ve bu, insülinin etki süresini uzatmak için protamin adı verilen bir proteinle karıştırılmasından kaynaklanır. NPH insülin, genellikle kan şekerini gün boyunca veya gece boyunca dengede tutmak amacıyla kullanılır ve hızlı etkili insülinlerle birlikte kombine tedavilerde tercih edilebilir. Etkisi, enjeksiyondan sonra yaklaşık 1-2 saat içinde başlar, 4-12 saat arasında pik yapar ve toplam etki süresi 18-24 saate kadar uzayabilir. Bu özellikleri, onu öğünler arasında veya uzun süreli kan şekeri kontrolü için uygun kılar.

NPH insülinin kullanımı, doktor veya diyabet eğitimcisi tarafından kişiye özel olarak belirlenmelidir. Genel kullanım adımları şu şekildedir:

• Doğru Dozaj ve Zamanlama: NPH insülin, genellikle günde bir veya iki kez uygulanır. Dozaj, kişinin kan şekeri seviyelerine, beslenme alışkanlıklarına ve fiziksel aktivitelerine göre ayarlanır. Sabah ve/veya akşam enjeksiyonları yaygındır. Doktorunuz, en uygun dozu ve zamanlamayı belirleyecektir.
• Enjeksiyon Hazırlığı: NPH insülin, bulanık bir görünüme sahiptir çünkü içinde çökelti oluşabilir. Kullanmadan önce, insülin kalemi veya şırıngayı yavaşça yuvarlayarak veya hafifçe çevirerek iyice karıştırmanız gerekir. Asla şiddetli sallamayın, bu insülini bozabilir. Karışım homojen hale gelene kadar devam edin.
• Enjeksiyon Tekniği: NPH insülin, deri altına (subkutan) enjekte edilir. Yaygın enjeksiyon bölgeleri karın (göbek deliğinden uzak), uyluk, kalça veya koldur. Enjeksiyon bölgelerini düzenli olarak değiştirmek, deri tahrişini önlemeye yardımcı olur. İğneyi 45-90 derecelik bir açıyla cilde batırın ve insülini yavaşça enjekte edin.
• Takip ve İzleme: NPH insülin kullanırken, düzenli olarak kan şekeri seviyelerinizi ölçmeniz önemlidir. Bu, dozajın etkinliğini değerlendirmenize ve hipoglisemi (düşük kan şekeri) gibi yan etkileri önlemenize yardımcı olur. Hipoglisemi belirtileri (terleme, titreme, baş dönmesi) durumunda hızlı etkili bir karbonhidrat alın.
• Saklama Koşulları: Kullanımda olmayan NPH insülin, buzdolabında (2-8°C arasında) saklanmalıdır. Donmamalı veya doğrudan güneş ışığına maruz kalmamalıdır. Kullanıma hazır olan insülin, oda sıcaklığında (genellikle 30 güne kadar) saklanabilir; ancak üretici talimatlarına uyun.

NPH insülin, diyabet yönetiminde etkili bir seçenektir, ancak kullanımı titizlik ve düzenli takip gerektirir. Herhangi bir sorunuz veya endişeniz varsa, mutlaka sağlık uzmanınıza danışın. Unutmayın, bu bilgiler genel eğitim amaçlıdır; tedaviniz kişiselleştirilmiş olmalıdır.