İnsülin tipleri nelerdir ve aralarındaki farklar neler?

Diyabet tedavisinde kullanılan insülin tipleri, etki süreleri ve başlama zamanlarına göre farklılık gösterir. Hızlı etkili, kısa etkili, orta etkili, uzun etkili ve karışım insülinler olmak üzere beş ana kategori bulunur. Her bir tipin kendine özgü etki profili, uygulama sıklığı ve klinik kullanım amacı mevcuttur.

Konu kakkında 1 soru soruldu ve cevaplandı

İnsülin Tipleri ve Aralarındaki Farklar

İnsülin, diyabet (şeker hastalığı) tedavisinde kullanılan, vücuttaki kan şekeri seviyelerini düzenlemeye yardımcı olan bir hormondur. İnsülin tipleri, etki sürelerine, başlama zamanlarına ve etki sürelerine göre sınıflandırılır. İşte insülin tipleri ve aralarındaki temel farklar:

1. Hızlı Etkili İnsülinler

Etkisi çok hızlı başlar, genellikle 15 dakika içinde.
Enjeksiyondan sonra 1-2 saat içinde pik (en yüksek) seviyeye ulaşır.
Etkisi 2-4 saat sürer.
Öğünlerden hemen önce kullanılır ve yemek sonrası kan şekeri artışını kontrol etmek için idealdir.
Örnekler: İnsülin lispro (Humalog), İnsülin aspart (NovoRapid), İnsülin glulisin (Apidra).

2. Kısa Etkili İnsülinler

Etkisi 30 dakika ile 1 saat içinde başlar.
Enjeksiyondan sonra 2-3 saat içinde pik yapar.
Etkisi 3-6 saat sürer.
Genellikle öğünlerden 30 dakika önce uygulanır ve yemekle ilişkili kan şekeri yönetimi için kullanılır.
Örnek: Düzenli insülin (Actrapid, Humulin R).

3. Orta Etkili İnsülinler

Etkisi 1-2 saat içinde başlar.
Enjeksiyondan sonra 4-12 saat içinde pik seviyeye ulaşır.
Etkisi 12-18 saat sürer.
Temel insülin ihtiyacını karşılamak için kullanılır, genellikle günde 1-2 kez uygulanır.
Örnek: NPH insülin (Humulin N, Novolin N).

4. Uzun Etkili İnsülinler

Etkisi birkaç saat içinde yavaş yavaş başlar.
Belirgin bir pik yapmaz, düz bir etki profili sunar.
Etkisi 24 saat veya daha uzun sürer.
Bazal (temel) insülin ihtiyacını karşılamak için kullanılır, genellikle günde bir kez uygulanır.
Örnekler: İnsülin glarjin (Lantus, Toujeo), İnsülin detemir (Levemir), İnsülin degludec (Tresiba).

5. Karışım İnsülinler

Hızlı veya kısa etkili insülin ile orta veya uzun etkili insülinin önceden karıştırılmış halidir.
Hem öğün öncesi hem de bazal insülin ihtiyacını tek bir enjeksiyonda karşılar.
Etki süresi ve başlama zamanı, içerdiği insülin tiplerine bağlı olarak değişir.
Örnekler:%70 NPH + %30 regüler insülin (Humulin 70/30), insülin lispro protamin süspansiyonu karışımları.

Aralarındaki Temel Farklar

Etki Başlama Süresi: Hızlı etkililer dakikalar içinde, uzun etkililer saatler içinde etki eder.
Pik Zamanı: Hızlı ve kısa etkililer hızlı pik yapar, uzun etkililer pik yapmaz.
Etki Süresi: Hızlı etkililer 2-4 saat, uzun etkililer 24+ saat etki gösterir.
Kullanım Amacı: Hızlı/kısa etkililer öğün kontrolü, uzun etkililer bazal ihtiyaç için kullanılır.
Uygulama Sıklığı: Hızlı etkililer günde birkaç kez, uzun etkililer günde bir kez uygulanabilir.

Bu insülin tipleri, hastanın ihtiyaçlarına göre doktor tarafından kişiselleştirilerek reçete edilir. Doğru insülin seçimi, diyabet yönetiminde kan şekeri kontrolü ve komplikasyon riskinin azaltılması için kritik öneme sahiptir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar